Ύπάρχει τρόπος να φυτέψεις μαρούλια, σταμναγκάθι, πατάτα ή άλλα αγροτικά προϊόντα σε ένα πλαστικό σωλήνα ή στον αέρα και να κόψεις κανονική παραγωγή; Κι όμως! Προοδευτικές καλλιέργειες εκτός εδάφους, όπως η υδροπονική με υπόστρωμα ή η αεροπονική, κερδίζουν έδαφος… Το καταπληκτικό είναι ότι ένα τέτοιο καινοτόμο πρόγραμμα εγκρίνεται με ευρωπαϊκή χρηματοδότηση για 5η συνεχόμενη χρονιά στο Τμήμα Γεωπονίας του Εσπερινού ΕΠΑΛ Πλατανιά. Ο καθηγητής Νικόλας Πετράκης μας αποκάλυψε όλο το χρονικό μιας πολύ πρωτότυπης εμπειρίας που του προσέφερε την περιπέτεια μιας εντελώς διαφορετικής παραγωγής αγροτικών προϊόντων!
Επιμέλεια: Παντελής Σπυριδάκης
Ο εμπνευστής καθηγητής Γεωπονίας στο Εσπερινό ΕΠΑΛ Πλατανιά μας εξιστορεί πως ξεκίνησαν όλα «Όταν πρωτοπήγα στον Πλατανιά ξεκίνησα να φωτίσω τα θετικά σημεία των μαθητών. Οι δράσεις που τελικά κάναμε στο Εσπερινό ΕΠΑΛ Πλατανιά δεν θα τις βρεις σε πολλά ΕΠΑΛ της Ελλάδος. Οι δυσκολίες που αντιμετωπίσαμε ήταν μεγάλες. Ασχολήθηκα και βρήκα το πρόγραμμα ΝΟΗΣΙΣ, ευρωπαϊκό πρόγραμμα, χρηματοδοτεί τις καλύτερες προτάσεις που γίνονται πανελλήνια. Κι εμείς για 5η συνεχόμενη χρονιά φέτος εγκρινόμαστε!
Βρήκα κάποια Πανεπιστήμια λοιπόν που το έχουν κάνει αυτό και συνεργαστήκαμε. Αυτός που με βοήθησε ήταν ο Άγγελος Δημητρακόπουλος, καθηγητής του Γεωπονικού Πανεπιστήμιου Πελοποννήσου». Η πρώτη καλλιέργεια που δεν γίνεται με τον κλασσικό συμβατικό τρόπο , δηλαδή στην γη, είναι η υδροπονική καλλιέργεια χωρίς υπόστρωμα. «Στην υδροπονία η εγκατάσταση
αποτελείται από ένα σύστημα παράλληλων υδρορροών (καναλιών), πάνω σε μεταλλικό σκελετό. Μέσα στις οποίες κυλάει θρεπτικό διάλυμα. Καταλήγουμε να καλλιεργούμε μαρούλια και να τα κόβουμε από τον πλαστικό σωλήνα. Με το να του δίνεις αυτό ακριβώς που χρειάζεται αυτό τι κάνει; Μεγαλώνει γρήγορα!»
Και όπως μας ξεκαθαρίζει ο Νικόλαος Πετράκης η ανακάλυψη των πιο πρωτοπόρων μεθόδων καλλιέργειας δεν σταμάτησε εκεί. Συνέχισαν και με την υδροπονική καλλιέργεια – αυτή την φορά -με υπόστρωμα. «Και πάλι σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου χρησιμοποιούμε ατταπουλγίτη με τύρφη, ένα θρεπτικό διάλυμμα κι έχουμε πολύ μεγάλες αποδόσεις σε πατάτα. Πέρυσι βάλαμε σταμναγκάθι και πατάτα και πήγε πολύ καλά. Ας πούμε φυτέψαμε 100 γρ. σπόρο και πήραμε 10 κιλά πατάτα. Αυτό αν το αναγάγεις λίγο στο 1 κιλό σπόρο μπορεί να δώσει 100 κιλά πατάτα. Αυτό το νούμερο στην αγορά δεν υπάρχει σε υπαίθρια καλλιέργεια. Ο υπαίθριος καλλιεργητής από το 1 κιλό θα πάρει 40, δεν θα πάρει 100.»
Γεγονός που προκάλεσε την έκπληξη στους μαθητές που το ζούσαν αυτό και δεν πίστευαν πόσο καλή παραγω- Για κάθε επιθυμία, κάθε στιγμή!
γή έβγαινε. «Ένιωθαν έκπληξη. Eγώ έχω μαθητή ο οποίος είναι αγρότης κι είναι 40 χρόνια καλλιεργητής. Άντε τώρα αυτού του ανθρώπου να του πεις κάτι παραπάνω, που δεν ξέρει. Αυτοί
τώρα ξέρουν πως πάνε οι πατάτες στην γη και πως πάνε και οι άλλες. Οπότε απέκτησαν ένα πολύ ισχυρό κίνητρο. Τους έλεγα πείτε μου πως σας φαίνεται το μαρούλι, έχει κάτι διαφορετικό;
Και μου απαντούσαν ότι είναι καταπληκτικό, δροσερό, τραγανό, έχει ωραία γεύση».
Σε ακόμα πιο καινοτόμο τρόπο καλλιέργειας κινείται η αεροπονική. Ο υπεύθυνος καθηγητής Γεωπονίας στο Εσπερινό ΕΠΑΛ Πλατανιά χρειάστηκε να εργαστεί αρκετά, μέχρι να βρει την
εγκατάσταση που θα ανέπτυσσε τα προϊόντα άμεσα και αποτελεσματικά… «Φτιάχνουμε έναν θάλαμο, βάζουμε μπεκ στον πυθμένα του και βάζουμε τα φυτά στην πάνω πλευρά. Δηλαδή, οι ρίζες κρέμονται στην ουσία κι ανατακτά διαστήματα ρίχνει το μπεκ θρεπτικό διάλυμμα. Και ενώ σε άλλες περιπτώσεις παίρνω το μαρούλι σε 27 ημέρες, με αυτόν τον τρόπο το παίρνω σε 18.»Ο Νικόλας Πετράκης διακρίνει μάλιστα κι ένα πολύ σημαντικό πλεονέκτημα σε αυτές τις καλλιέργειες: «Στην υπαίθρια καλλιέργεια έχουμε πάρα πολλά ζιζάνια, που μεταφέρουν πολλές ασθένειες. Στην αεροπονική και υδροπονική καλλιέργεια δεν έχουμε ζιζάνια, δεν ψεκάζεις. Γλιτώνεις χρήματα. Και δεν μολύνεις το προϊόν κι ούτε μολύνεις τον πλανήτη!»