Εξ οικονομώ 2021
Το επόμενο διάστημα θα βγει η προκήρυξη και μετά από ένα εύλογο χρονικό διάστημα θα ξεκινήσει η διαδικασία υποβολής φακέλων για το πρόγραμμα «Εξοικονομώ – Αυτονομώ» με δικαίωμα κατάθεσης φακέλου από όλους τους ιδιοκτήτες. Πέραν της χρηματοδότησης για μονοκατοικίες ή διαμερίσματα επιδοτεί και την ενεργειακή αναβάθμιση συνολικά σε κτήριο πολυκατοικίας, είτε αυτό ανήκει σε έναν ιδιοκτήτη, είτε σε περισσότερους συνιδιοκτήτες. Αυτό σημάνει ότι είτε κάποιος που διαθέτει ένα κτήριο με περισσότερες της μιας κατοικίες, είτε το σύνολο των ιδιοκτητών διαμερισμάτων που αποτελούν το κτήριο, έχουν την δυνατότητα να συμμετέχουν στο πρόγραμμα και μάλιστα με ιδιαίτερα ευνοϊκούς όρους.
Το πρόγραμμα σίγουρα θα διευκολύνει πολύ κόσμο να κάνει τις απαραίτητες εργασίες για να καταστήσει πιο «πράσινο» το κτήριο του, ώστε να μειωθεί σημαντικά η κατανάλωση ενέργειας για θέρμανση και ψύξη και κατά συνέπεια μείωση του κόστους αυτής.
Σύντομα, (σύμφωνα με την εξαγγελία του Υπουργείου), το Υπουργείο Περιβάλλοντος θα εκδόσει τον «Οδηγό» για το πρόγραμμα, που περιέχει αρκετές διαφοροποιήσεις, κατά την άποψή μου στη θετική κατεύθυνση, διαφοροποιώντας εκτός από τα ποσοστά επιδότησης, το μέγιστο κόστος εργασιών που απαιτούνται για την αναβάθμιση της κατοικίας και τον τρόπο αξιολόγησης και επιλογής δικαιούχων στο πρόγραμμα. Θα κάνουμε μια αναφορά στο πως προσανατολίζεται το Υπουργείο να κατευθύνει τη διαδικασία, ώστε οι αναγνώστες να κατατοπιστούν και στη συνέχεια να έχουν τη δυνατότητα να διαπιστώσουν αν πληρούν τις βασικές προδιαγραφές για να συμμετάσχουν στο πρόγραμμα, επικοινωνώντας με τον μηχανικό τους για περαιτέρω λεπτομέρειες .
Ας ξεκινήσουμε από το γεγονός πως κάθε φυσικό πρόσωπο (μοναδικό ΑΦΜ), έχει δικαίωμα να υποβάλει περισσότερες από μια αιτήσεις για διαφορετικές επιλέξιμες κατοικίες. Όμως, ο αριθμός της αίτησης για το πρόγραμμα θα συνεχίζει να «ακολουθεί» την κατοικία, ώστε να μην απαιτείται κατάθεση νέου φακέλου σε επόμενα προγράμματα ίδιας κατεύθυνσης που θα βγουν στο μέλλον. Δεν θα χάνει δηλαδή κάποιος τη σειρά του από κάποιους που συνέταξαν φακέλους μεταγενέστερα. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό, διότι με αυτό τον τρόπο και συνέχεια υπάρχει και ο πολίτης που πληρώνει την εργασία για το φάκελο αυτό δεν χάνει αυτά τα χρήματα. Επίσης, το πρόγραμμα θα δίνει προτεραιότητα στις αιτήσεις με ποιοτικά κριτήρια, που θα περιλαμβάνουν τον βαθμό βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης του κτιρίου, τις κλιματολογικές συνθήκες που επικρατούν στην κάθε περιοχή, εισοδηματικά κριτήρια την ηλικία του κτηρίου κ.α. Τέλος, να αναφέρουμε ότι υπάρχει πρόβλεψη για τα τουριστικά καταλύματα, όπου επίκειται η προκήρυξη προγράμματος ύψους 100 εκατ. ευρώ για μεσαίες, μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις με χρηματοδότηση από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα ΕΠΑΝΕΚ 2014-2020 του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων. Σύμφωνα με το υπουργείο σε επόμενη φάση εφόσον εξασφαλιστούν οι πόροι, ενδέχεται να προκηρυχθεί νέο πρόγραμμα για τις μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες.
Επίσης να αναφέρω ότι υπάρχει δυνατότητα να υλοποιηθούν επενδύσεις ενεργειακής αναβάθμισης για τα κτίρια του Δημοσίου μέσω του προγράμματος «Ηλέκτρα». Οι επενδύσεις αφορούν εκσυγχρονισμό των συστημάτων θέρμανσης – ψύξης, μόνωση του κτιριακού κελύφους και εγκατάσταση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας σε δημόσια κτίρια, σχολεία, νοσοκομεία και αθλητικές εγκαταστάσεις.
Ξεκινάμε αναφέροντας ότι στο συγκεκριμένο πρόγραμμα «Εξοικονομώ – Αυτονομώ» δικαίωμα συμμετοχής έχουν όσα κτήρια δεν έχουν ενεργή (εγκεκριμένη ή υλοποιημένη) αίτηση – συμμετοχή σε προηγούμενα προγράμματα ενεργειακής αναβάθμισης των προγραμμάτων «Εξ οικονομώ». Δικαίωμα συμμετοχής έχουν πολυκατοικίες, ακόμα και αν η αίτηση αφορά μεμονωμένα τους κοινόχρηστους χώρους μίας πολυκατοικίας και ακόμα και αν τα διαμερίσματα αυτής έχουν συμμετάσχει μεμονωμένα σε προηγούμενους κύκλους του προγράμματος. Η αίτηση για την πολυκατοικία, είτε με επιμέρους διαμερίσματα αυτής, περιλαμβάνοντας κοινόχρηστες και μη κοινόχρηστες παρεμβάσεις, γίνονται από τον εκπρόσωπο της πολυκατοικίας και συνδέονται με επιμέρους αιτήσεις μεμονωμένων διαμερισμάτων ή αποκλειστικά και μόνο με τους κοινόχρηστους χώρους.
Μία κατοικία, προκειμένου να κριθεί επιλέξιμη, πρέπει :
- Να χρησιμοποιείται ως κύρια κατοικία, όπως προκύπτει από το Ε1.
- Να υφίσταται νόμιμα.
- Να έχει καταταχθεί βάσει του Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ), το οποίο έχει εκδοθεί μετά την 26/11/2017 σε κατηγορία χαμηλότερη ή ίση της Γ (αντί για Δ στο προηγούμενο πρόγραμμα).
- Να μην έχει κριθεί κατεδαφιστέο.
- Οι παρεμβάσεις σύμφωνα με τα ΠΕΑ που θα εκδοθούν πριν και μετά την υλοποίησή τους θα πρέπει να οδηγούν στη βελτίωση της κατάταξης κατά 3 τουλάχιστον βαθμίδες.
Επιλέξιμες δαπάνες (καθώς και καταργήσεις επιλογής), σύμφωνα με τα δεδομένα μέχρις στιγμής, είναι κατά κύριο λόγο οι εξής:
- Αντικατάσταση Κουφωμάτων με υποχρεωτική ανακύκλωση των παλιών και δυνατότητα αντικατάστασης υαλοπινάκων σε κτίρια προστατευόμενα ή ιστορικής αξίας ή ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής.
- Τοποθέτηση/αντικατάσταση θερμοκάλυψης κελύφους: Επιλέξιμες παρεμβάσεις θεωρούνται και οι τυχόν εργασίες μικρής κλίμακας για την υποστήριξη της θερμομόνωσης (ρηγματώσεις, στεγανοποιήσεις).
- Αναβάθμιση συστήματος θέρμανσης-ψύξης.
- Επιλέξιμη παρέμβαση θεωρείται και η αποξήλωση καυστήρων. πετρελαίου και των σχετικών δεξαμενών.
- Καταργείται η επιλεξιμότητα για καυστήρες πετρελαίου.
- Καταργείται η επιλεξιμότητα για ενεργειακά τζάκια σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.
- Σύστημα Ζεστού Νερού Χρήσης με χρήση ΑΠΕ: Υποχρεωτική. εγκατάσταση για τις περιπτώσεις που δεν υπάρχει.
Για ενεργειακή αυτονόμηση οι επιδοτούμενες παρεμβάσεις περιλαμβάνουν:
- Συστήματα ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ: Είναι επιλέξιμα μόνο εφόσον η κατοικία αναβαθμίζεται, με τις κύριες παρεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας, σε ενεργειακή κατηγορία τουλάχιστον Β+.
- Επιλέξιμη παρέμβαση αποτελεί η εγκατάσταση φωτοβολταϊκού μόνο για την κάλυψη της ζήτησης (net metering). Συστήματα αποθήκευσης: Επιλέξιμη μόνον ως συμπληρωματική παρέμβαση στην εγκατάσταση νέου φωτοβολταϊκού σταθμού.
- Υποδομές φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων: Επιλέξιμες μόνον οι συσκευές που είναι κατάλληλες, βάσει προτύπων ΕΛΟΤ, και προορίζονται για φόρτιση ηλεκτρικών οχημάτων σε οικιακό περιβάλλον.
Οι επιλέξιμες παρεμβάσεις Έξυπνων Συστημάτων (Smart Home) είναι:
- Ψηφιακά συστήματα και τεχνολογίες που συμβάλλουν στην εξοικονόμηση ενέργειας.
- Έξυπνου φωτισμού (π.χ. έξυπνες πρίζες, φωτισμός χαμηλής κατανάλωσης LED).
- Έξυπνης διαχείρισης του συστήματος θέρμανσης/ψύξης (π.χ. έξυπνοι θερμοστάτες).
- Απομακρυσμένου Ελέγχου (π.χ. έξυπνοι αισθητήρες διαρροής, υγρασίας κ.λπ.).
Για πολυκατοικίες διακρίνονται δύο περιπτώσεις, για παρεμβάσεις και στα διαμερίσματα ή μόνο στους κοινόχρηστους χώρους:
- Αίτηση Τύπου Α:
– Υποβάλλεται από τον εκπρόσωπο της πολυκατοικίας και συνδέεται με επιμέρους αιτήσεις μεμονωμένων διαμερισμάτων που περιλαμβάνουν μη κοινόχρηστες ενεργειακές παρεμβάσεις αναβάθμισης αυτών.
– Η πολυκατοικία πρέπει να έχει εκδώσει Αριθμό Φορολογικού Μητρώου (ΑΦΜ) και να έχει αριθμό τραπεζικού λογαριασμού.
– Απόφαση Γενικής Συνέλευσης, υποβολή αίτησης από εκπρόσωπο, καθώς και επιμέρους αιτήσεις από τους ιδιοκτήτες των διαμερισμάτων είναι απαραίτητη.
– Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης που αφορά συνολικά στο τμήμα του κτηρίου που χρησιμοποιείται ως κατοικία ζητείται επίσης.
- Αίτηση Τύπου Β:
– Υποβάλλεται από τον εκπρόσωπο και περιλαμβάνει μόνον αυτοτελείς παρεμβάσεις αναβάθμισης των κοινόχρηστων χώρων πολυκατοικίας, χωρίς, δηλαδή, να συμπεριλαμβάνονται παρεμβάσεις στα διαμερίσματα.
– Η πολυκατοικία πρέπει να έχει εκδώσει Αριθμό Φορολογικού Μητρώου (ΑΦΜ) και να έχει αριθμό τραπεζικού λογαριασμού. Επίσης απαιτούνται απόφαση Γενικής Συνέλευσης και υποβολή αίτησης από εκπρόσωπο, καθώς και Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης που αφορά συνολικά στο τμήμα του κτηρίου που χρησιμοποιείται ως κατοικία.
– Για τις παρεμβάσεις στους κοινόχρηστους χώρους και ανελκυστήρες θα παρέχεται ενιαίο ποσοστό ενίσχυσης 60% ανεξαρτήτως εισοδήματος (συν 10%, πιθανώς, σαν «ρήτρα κορωνοϊού»), προκειμένου να διευκολυνθεί η υποβολή αιτήσεων.
