«Άνθρωποι σαν κι εμένα επηρεάζουμε τους νέους ως προς την παράδοση: με την εξωτερική μας εμφάνιση, με τη μουσική μας, με όλο αυτό που μεταδίδουμε», λέει ο Κρητικός βιολάτορας και τραγουδιστής. Εξηγώντας, εύγλωττα, στο Andro ‒με λόγια και εικόνα‒ με ποιο τρόπο ακριβώς.
Ο Αντώνης Μαρτσάκης αποχωρίζεται το χώμα του και τον αέρα του –όπως ονομάζει τα Χανιά– μόνο όταν πρέπει να εμφανιστεί κάπου αλλού: με μια τέτοια ευκαιρία τον συναντήσαμε κι εμείς, παραμονή Πρωτοχρονιάς, στην Αθήνα. Η ευθυτενής του παρουσία μαρτυρά ότι έχει περάσει από το επίλεκτο λαογραφικό συγκρότημα «Κουρήτες», ενώ η δωρική του συγκρότηση συνδέεται στενά με την παραδοσιακή μουσική της Κρήτης. Διόλου τυχαίο ότι το νησί είναι η ζωή του, παρότι γεννήθηκε στην Αθήνα, την οποία άφησε αλλά ποτέ δεν το μετάνιωσε. Πρωτοχορευτής κάποτε, βιολάτορας τώρα, τιμά την κρητική κληρονομιά με τις εμφανίσεις του (όπου γίνεται χαμός), με τη δισκογραφική του δουλειά και με τη σχολή παραδοσιακών οργάνων που διατηρεί στα Χανιά. Ο Αντώνης Μαρτσάκης αθροίζει πολλά ταλέντα, τέτοια που να τον κάνουν εκπρόσωπο της νέας γενιάς Κρητικών καλλιτεχνών, οι οποίοι βλέπουν με φρέσκια ματιά τη μουσική παράδοση του τόπου τους.
Στη ζωή μου με έχει επηρεάσει οπωσδήποτε ο πατέρας μου. Σε κάθε περίοδο –και όσο μεγαλώνω– ωστόσο με επηρεάζουν και άλλοι άνθρωποι. Ο παππούς μου, πάλι, με ενέπνευσε στο τραγούδι και τη μουσική. Ήταν ερασιτέχνης τραγουδιστής με σωστές βάσεις από την περιοχή του Κισσάμου Χανίων. Επίσης ο Αντώνης Μπαντουράκης, που διατηρεί το κέντρο «Ομαλός» στην Αθήνα, με επηρέασε με την εμφάνισή του, με το λεβέντικο μουστάκι του. Αργότερα επηρεάστηκα από ανθρώπους τους οποίους γνώρισα στα χωριά της Κρήτης, πραγματικά ξεχωριστές μορφές. Μετά ο Μανώλης Παττακός, που έχει το λαογραφικό όμιλο «Κουρήτες», από τον οποίο έμαθα πολλά και σήμερα έχουμε φτάσει, όπως λέει και ο ίδιος, να είμαστε συγγενείς. Παράλληλα σημαντικός στη ζωή μου ήταν ο πρώτος μου δάσκαλος στο βιολί, ο Κωστής Παχάκης, ο μοναδικός που έπαιζε βιολί στην Αθήνα. Αργότερα διδάχτηκα πολλά στο Καστέλι, στην Κίσσαμο, από τον Μιχάλη Κουνελάκη ή Κουνέλη, κορυφαίο στο βιολί. Τέλος, έμαθα και στον Κωνσταντίνο Παπαδάκη ή Ναύτη, που θεωρείται από τους μεγαλύτερους συνθέτες. Όλοι είναι δάσκαλοι!
Ξεκίνησα να χορεύω από πέντε-έξι ετών. Σταμάτησα το 2006 αλλά κάποιες φορές όταν παίζω, κατεβαίνω και χορεύω. Δεν υπάρχει, επίσης, περίπτωση να είμαι καλεσμένος κάπου και να μην χορέψω. Πάντα χορεύω όταν έρθω σε όρεξη, όταν μερακλώσω. Ποτέ όμως δεν χόρεψα για άλλους.
Ο Χανιώτικος συρτός συχνά αναφέρεται ως ο Πρώτος. Είναι δηλαδή η παλαιότερη μελωδία του συρτού, που έχει σημαδέψει την Κρήτη και εμένα προσωπικά. Πιστεύω ότι κάτι τέτοιο δεν θα ξαναγραφτεί ποτέ.
Με έχουν σημαδέψει, επίσης, τα ριζίτικα τραγούδια. Με συγκλονίζουν οι μελωδίες τους. Η ψυχή και ο νους μου τις στιγμές που τα τραγουδάω βρίσκονται στις Μαδάρες. Οι άνθρωποι που τα διατήρησαν, άλλωστε, ήταν ορεσίβιοι στον ορεινό όγκο των Λευκών Ορέων. Με τον τρόπο που τα τραγουδάμε είναι σαν να μιμούμαστε τις κατσίκες, τις αίγες, όπως λέμε, ή τα πρόβατα, γιατί τέτοια ακούσματα είχαν οι άνθρωποι που τα δημιούργησαν. Έτσι όλα τα συναισθήματά μου τα παραδίδω εκεί όταν τραγουδάω, αισθάνομαι τεράστια υπερηφάνεια. Βεβαίως παίζει ρόλο και το τραγούδι: πολλές φορές η τριχιά μου σηκώνεται από τον εαυτό μου, ανατριχιάζω, όσο εγωιστικό κι αν ακούγεται αυτό.
Η μουσική μας είναι δωρική, σοβαρή, ως προς τον τρόπο που αποδίδεται. Είναι, άλλωστε, στοιχεία που υπάρχουν στους Κρητικούς. Αυτή την αυστηρότητα όμως δεν θα τη βγάλει μόνο η εμφάνισή μου, αλλά επίσης η μελωδία και ο στίχος. Ωστόσο, το ότι υπηρέτησα στην Προεδρική Φρουρά με βοήθησε ως προς τη σοβαρότητα και στο να εκτιμώ το κοινό. Αυτό συνεχίστηκε με τους Κουρήτες, την… «προεδρική φρουρά της Κρήτης»!
Άργησα λίγο να το συνειδητοποιήσω, αλλά άνθρωποι σαν κι εμένα επηρεάζουμε τους νέους ως προς την παράδοση, ξεκινώντας από την εξωτερική μας εμφάνιση, από όλο αυτό που μεταδίδουμε, μέχρι τη μουσική που παίζουμε ή τη συναναστροφή σε κοινωνικές εκδηλώσεις (γάμους, πανηγύρια), όπου ο άλλος έρχεται πιο κοντά μας. Αυτά σε συνδυασμό με τις δισκογραφικές δουλειές και τα βίντεο επιδρούν: το έχω δει και από άλλους μεγάλους καλλιτέχνες στη δημοτική μουσική.
Το νέο μου CD «Τση χώρας και τση ρίζας» κύλησε σχεδόν μόνο του, η σκέψη να συμμετάσχουν κι άλλοι ερμηνευτές, όπως ο Χαράλαμπος Γαργανουράκης, προέκυψε στο στούντιο. Μου ήρθαν κάποια συναισθήματα, το σκέφτηκα, τον πήραμε τηλέφωνο και δέχτηκε με χαρά. Το συγκρότημά μου αποτελείται από τον Νίκο Μαρεντάκη με τον οποίο είμαστε μαζί 13 χρόνια, με ζει τις περισσότερες μέρες και ώρες από όλους, είμαστε σαν αδέρφια. Στην παρέα μας πρόσφατα ήρθαν ο Κανάκης Κοζονάκης, μουσικός με μέλλον, και ο Φραγκίσκος Μπαλτζάκης, που παίζει ασκομαδούρα και μπαντουράκι.
Οι υπόλοιποι Έλληνες αντλούν από εμάς μια δύναμη εγωισμού και περηφάνιας. Είμαστε οι λεβέντες της χώρας, αυτός ο τίτλος μας δόθηκε. Αν βάλεις έναν Κρητικό ανάμεσα σε ανθρώπους από άλλες περιοχές θα τον ξεχωρίσεις –χωρίς να μειώνω κανέναν– από το παράστημα, τον τρόπο, το ύφος, τη ματιά του. Το χώμα αυτό επίσης βγάζει τα πάντα, από κάστανο μέχρι μπανάνα, ενώ η μουσική έχει κερδίσει την υπόλοιπη Ελλάδα, γιατί σε ξεσηκώνει χωρίς να το θέλεις. Η Ελλάδα πάλι κατά την Ένωση προσέφερε στην Κρήτη την ελευθερία της.
Αγαπώ την Ελλάδα τόσο πολύ ώστε δεν μπορώ να πω κακή κουβέντα. Κάπου κάτι φταίει όμως για το πώς φτάσαμε ως εδώ, σίγουρα έχουμε μερίδιο ευθύνης κι εμείς οι ίδιοι. Αυτοί που παραπονιούνται –μιλάω για τη γενιά των γονιών μας– τα ίδια κόμματα θα ψηφίσουν. Κανένας γονιός, άλλωστε, δεν θα έλεγε ανοιχτά στο παιδί του «εγώ σε κατέστρεψα, γιατί πήγαινα να ζητήσω χάρες, έπαιρνα προγράμματα που δεν έπρεπε…» Θεωρώ όμως ότι η Ελλάδα είναι ο παράδεισος του κόσμου, το πετραδάκι που ξεχώρισε ο Θεός όταν μας έσιαζε. Παρότι είμαστε μια χώρα που θα μπορούσε να έχει εξαφανιστεί εδώ και αιώνες, είμαστε οι πιο λαμπεροί από όλους και θα συνεχίσουμε. Είμαι αισιόδοξος, γιατί είμαστε Έλληνες και Κρητικοί.
Είμαι καλόκαρδος, μπορώ να δικαιολογήσω τους πάντες, είμαι όμως εγωιστής και αυστηρός στην εργασία και στις σχέσεις μου. Και τελειομανής, αλλά πάντα με την καρδιά μου ανοιχτή και με διάθεση να παραδεχθώ ότι μπορεί να κάνω λάθος. Δεν συγχωρώ όμως την κοροϊδία.
«Ποτέ σου να μη λησμονείς τους τόπους που σε ορίζα, δεν έχει αξία το δεντρό άμα δεν έχει ρίζα». Αυτή τη μαντινάδα την έγραψα στο πρώτο μου CD, ωστόσο μαντιναδολόγος δεν είμαι.
Πηγή : Andro.gr
